EN TEMPO DE MAGOSTOS: NOMES E DITOS DA CASTAÑA

Os galegos de hoxe....

A ver, por exemplo, qué rapaces con menos de vinte anos ás costas saben dicir qué son:

as castañas bolercas
(as que non se lograron),
os restrelos, bagutos ou degaros
(castañas que se desprenden do ourizo espontáneamente),
un bulló
(castaña cocida sen pel ou asada e debullada),
mamotas, mamudas, zamelos ou zonchos
(castañas cocidas coa pel)
as maiolas ou maias
(castañas secas, sen pel),
a castañeira
(tempo no que se recollen as castañas),
soutar
(apaña-las castañas que caen dos castiñeiros),
unha corripa ou ouriceira
(morea de ourizos con castañas e lugar onde se depositan estes para logo debullalos),
a puxa da castaña
(casca da castaña seca),
qué significa auga de castañas
(chuvia miúda),
darlle a un a castaña
(enganalo),
sacarlle as castañas do lume alguén
(solucionarlle unha dificultade),
ou qué tempo lle acae á castaña para ben medrar
(en agosto arder, en setembro beber: é un refrán) .

¿E apetece unha cantiga?
A castaña no ourizo,
eu ben sei como ela fai:
des que pinta madúrece, desque madúrece cae.