INFARTO CEREBRAL

 

Por

José María Besteiro Cabanas

                                                        Xornal ABC

Desde o 27 de xaneiro de 2011 son un morto de vacacións. Esa mañá, mentres deixaba aos meus fillos na escola, sufrín un infarto cerebral. Os síntomas foron tan leves, a miña falta de cultura sanitaria tan enciclopédica e as casualidades en torno ao caso tan fatais que non me dei conta do que me estaba pasar. Cando unha semana despois me comunicacron que sufrira un ictus, foi coma se me contaran que Chiquito da Calzada gañara o Premio Nobel de Literatura.

En teoría, eu teño unha saúde de ferro. Non fumo, nin bebo alcol, nin me drogo e levo unha dieta razoablemente equilibrada, excepción feita co cholocate Lindt e outros derivados do cacao. É verdade que cometín algún exceso coa nocilla e as galletas Príncipe, pero manteño o colesterol baixo control. E aínda que non son carne de ximnasio e gusto moito da frase que di que a mellor maneira de chegar a vello é evitando someter o corpo á dura tortura do exercicio físico, nado e camiño a diario. Correr non me gusta, pero practico regularmente remo e a bicicleta. O que quero dicir é que non son un domingueiro do deporte e que sempre levei unha vida sa. Fago recoñecementos todos os anos e sempre me din que estou como un touro. Digamos que a priori non estaba en ningún grupo de risco.

O curioso é que o pasado mes de xaneiro, recentemente estreado o meu novo fogar, rodeado dos meus libros (definitivamente a miña única patria é a miña biblioteca), cos meus fillos adaptados xa á escola tras regresar a España e en perfecto estado de revista tras un divorcio complicado no que me acusaron de matar a Manolete, da caída do Imperio Romano e ata do diluvio universal, sentíame feliz. Diría que ata lixeiramente eufórico. Levaba xa varias semanas lendo como un poseso e gozando da soidade buscada. Lémbrome mirando o Atlántico e bailando Shine On. Había mañás en que me acordaba de Álvaro Cunqueiro e soñaba co día en que por fin non houbese néboa e puidese divisar as torres de Londres desde a terraza da miña casa de Riazor. Estaba, en fin, empezando a vivir o primeiro ano do resto da miña vida. Mesmo empezara a bosquexar as miñas memorias humorísticas, que abarcan desde o big bang até o fin do mundo e un pouco máis aló, incluíndo saborosos capítulos sobre a miña nova vida como amo de casa e algunhas deliciosas anécdotas dos meus tempos como espermatozoide e mesmo antes. Tamén tiña previsto deixar constancia por escrito da miña convivencia con Marilyn Monroe antes de que ela fose virxe. Ou sexa que estaba perfectamente.

E nisto chegou o infarto.

Agora doume perfectafectamente conta de que os primeiros síntomas tívenos ás nove da mañá do día de autos. É verdade que ao baixarme do coche camiñaba coma os astronautas, pero boteille a culpa ao uso duns zapatos MBT que merquei por consello do meu fisioterapeuta para andar máis ergueito e que ao principio obrigan a un leve bambeo. Aínda que a compra non incluía ningunha viaxe ao espazo exterior como extra, sentín que levitaba. Era un leve desafío á lei da gravidade, pero nada alarmante. Sobra dicir que naquel momento, os zapatos parecéronme un pouco caros. Volvín subir ao vehículo tras despedir aos meus fillos e a porta pesábame máis do habitual, pero atribuíno a que, tras dous días con gastroenterite, apenas comera e atopábame débil.

Falei con Tino, con quen comparto aventuras, fatigas e almorzo, e recoñeceu que o día do infarto, mentres tomaba o meu chocolate con churros, falaba máis lento do habitual, o cal, no meu caso, quere dicir que por unha vez falaba como calquera ser humano, porque normalmente vocalizo coa imperfección de Fraga e falo coa aceleración dun disco de vinilo ao que se lle subiron as revolucións, ata o punto de que en máis dunha ocasión propuxéronme dobrar debuxos animados, pero en absoluto sentín unha falla ou unha desconexión. Pensei que se trataba dun mareo pasaxeiro. Igual que cando vas á sauna e nos minutos finais sentes que te podes desmaiar se non saes a tempo.

É certo que antes de volver á casa, pensei en achegarme ao hospital, pero tiven a prudencia de mirar a tensión nunha farmacia que hai na esquina da miña rúa, e como estaba baixa, ou sexa coma sempre , crin que cun par de horas de sono estaría como novo. Cando ao mediodía me espertou a asistenta, apenas sentía xa ningún malestar. É verdade que notaba como unha leve nube ao redor da fronte, pero nada máis grave que as contadas ocasións en que ao longo da miña vida me doeu a cabeza. Así que saín á rúa e volvín conducir o coche para xantar cos meus fillos. Naquel momento eu era un pato mareado, unha bomba de reloxaría que podía matar a calquera peón ou ter provocado un accidente no centro da Coruña se o meu infarto tivese ido  a máis, pero o certo é que como moito só podía comparar os meus síntomas coas vertixes sufridas varios anos por un problema de cervicais tras  chocar contra un kamikaze.

A primeira alarma saltoume ás cinco da tarde, cando tras durmir unha sesta de campionato, o meu ioga ibérico, ía redactar un email e notei que me fallaban os dedos anular e meñique da man dereita. De novo o azar volvía intervir. Froito das miñas moitas horas no teclado do computador, eu tivera un problema mecánico nesa mesma man, até o punto de que agora, a pesar de ser destro, uso o rato coa esquerda, así que nos primeiros momentos tampouco reaccionei. Só ao levantarme da cadeira de brazos do meu despacho caín na conta de que nin tan sequera podía cumprir con esa máxima que lles repito aos actores cada vez que me preguntan como quero a interpretación e dígolles que me conformo con que non se tropecen cos mobles. Naquel momento, a miña vida parecíase perigosamente a unha comedia de enredo, onde todo conspira para que os espectadores confundan o amante cun percheiro. Se poño o espello retrovisor, conclúo que todas eran malditas casualidades, ou se cadra, escusas para non ver o evidente. A pesar da obvia atrofia dos meus dedos e ás miñas perigosas relacións co mobiliario, a miña situación seguía sendo de incredulidade. Creo que de non ser pola videoconferencia que mantiven coa miña socia e amiga Marian, quen me aconsellou que acudise de inmediato a urxencias, o infarto podía pasarme inadvertido. De camiño á clínica, asociei a miña lentitude no falar durante o almorzo con estes novos síntomas dixitais e por fin intuín que algo podía fallar no meu cerebro. Quizais a mellor proba de que non tiña todas as facultades a pleno rendemento é que non respondín ante avisos tan obvios.

Ao chegar ao hospital, seguramente por saberme en terreo amigo, mellorei de inmediato. Salvo a leve nube na cabeza, non notaba nada máis. Menos mal que o neurólogo que me atendeu tras o meu paso por urxencias tivo a precaución de ordenar senllas resonancias magnéticas na cabeza e nas cervicais debido a descrición que eu lle fixen do sucedido, pero non porque non superase ningunha das probas mecánicas que me practicou aquela tarde, senón por pura prevención. O caso é que a semana seguinte marcheime a Madrid en viaxe de negocios, e ao regresar a Galicia, pasei a recoller os resultados. A cara do doutor non anunciaba nada bo.

- Tivo vostede un infarto cerebral.- Que me di?- Podería estar agora mesmo no cemiterio ou nunha cadeira de rodas.- Doutor, está vostede seguro de que esas son as miñas placas?- Completamente seguro. - Cústame crelo.- Pois hai que seguir practicando probas para coñecer a orixe do infarto.

Eu soñara en máis dunha ocasión con volver tolo a un psicanalista, pero nunca con provocarlle dores de cabeza a un neurólogo. Se non fose porque o parte médico non deixaba lugar a dúbidas e porque o doutor non parecía precisamente un extra nesta mala película que por unhas horas foi a miña vida, pensase que eu era o protagonista dun programa de cámara oculta e que ninguén mo advertiu.

Cando saín á rúa tras recibir o resultado das resonancias só me acordei dos meus fillos Pablo e Marcos. Podía non volver a velos. Imaxínome que os peóns que se cruzaron comigo confundíronme con Jack Nicholson en Alguén voou sobre o niño do cuco. E xa logo, de regreso á casa, coa brisa de Riazor golpeando a miña cara, chorei como un río. Chorei todo o que non chorara durante o verán e o outono para que os meus fillos non me visen triste. Choreinos fieramente e sen parar, mentres un diluvio desatábase dentro de min. Choreinos cara a dentro e cara a fóra coa intensidade dunha treboada tropical. E a falta das probas médicas definitivas que explicasen a orixe do meu infarto, pasei case toda a noite en vela pensando que nunca máis podería xogar con eles a pachanga das sobremesas nin volver ao estadio os domingos alternos para ver ao Depor. Que non podería gozar  das súas caricias nin volver durmir o tres xuntos. Nin compartir os vídeos de lady Gaga en youtube nin inventar palabras novas como sweet-com, nin sit-home nin i-toons. Nin  rir con Two and a half men, The big bang theory ou How I met your mother. Nin regresar a Key Biscayne para fotografar iguanas nin escenificar roldas de prensa no salón imitando a Cristiano Ronaldo mentres nos gravamos coa cámara do mac. Nin  soñar que somos Messi mentres xogamos á play station nin escribir un diario a catro mans no i pad, nin ler pola noite un capítulo de The Hardyboys ou chatear en Habbo. Quizais non me quedaría nin tempo para acabar a colección de cromos de Invizimals. Ese foi o pesadelo que me asaltou cando tratei de quedar durmido.

Todo isto ocorreu un xoves pola noite, pero tiven a enorme fortuna de que o venres pola mañá, grazas á axuda do meu amigo José Manuel Rei, atendeume en Santiago o doutor Pepe Castelo co seu marabilloso equipo do CHUS e en dúas horas practicáronme todas as probas pertinentes. Entrei ás doce e ás dúas xa estaba fóra da consulta. O infarto fora lacunar, ou sexa parcial. Non era recorrente. Non había secuelas que lamentar. Podía facer vida normal.

-E como é que non fun consciente do que me ocorría, doutor?

- Non esquezas que unha cousa é o que un sente e outra o que o corpo rexistra.

Alentado polas boas noticias, saín dando botes como Gene Kelly en Bailando baixo a choiva e fun pasar a fin de semana coa miña nai. A partir de entón tiven a impresión de que era un deses pasaxeiros que teñen a sorte de perder no último minuto un avión que se estrela. Aínda hoxe a teño.

Como ultimamente parece que a miña vida é unha montaña rusa e o azar ten dereito a intervir de modo permanente, ocorre que mentres ía no coche tratando de procesar o meu accidente cerebral escoitei na radio que o argumento do novo espectáculo do Circo do Sol xiraba ao redor dun  señor que asiste ao seu propio enterro. Pensei que era un exercicio un tanto morboso, pero que podía ser unha excelente maneira de conxurar os meus medos. Xa que non temos dereito a elixir o modo en que nos traen ao mundo, deberiamos polo menos planificar a despedida. Pois ben, eu tiven o privilexio de asistir ao meu propio funeral en vida e resultou unha terapia excelente. Imaxinei a liturxia do meu adeus co mesmo mimo con que reviso as escaletas dunha serie e visualiceina en todos os seus detalles. O marco era en efecto incomparable. Algo así como a igrexa do meu pobo con escenografía de Tim Burton. Aínda que no soño era  agnóstico grazas a deus, fíxenme enterrar como católico, apostólico e romano en homenaxe ao meu pai e ao meu avó.

A banda sonora correu a cargo de Yolanda Soares, Usher, Wisin&Yandel, Nacho Umbert, Antonio Veiga, Roi Casal, John Williams, Coldplay, Pablo Alborán e Sarah Brightman acompañada dun coro de gospell. Elixín as flores cun certo atrevemento impresionista e ata visualicei á familia e aos amigos durante a homilía.  Algunha das miñas ex acudiu un pouco excesiva, pero tivo o detalle de contratar a escolanía dos nenos do Coro para cantar A Califfa. En lugar das coplas á morte do seu pai, os meus fillos, que son un cruzamento entre anxos, raperos e debuxos animados, entoaron xunto a eles, The living years, de Mike Rutherford. Marcos, que estaba acompañado polos 101 dálmatas, meteu o dedo no nariz un par de veces. A Pablo,  que acudiu montado a cabalo, asomábanlle as zapatillas de baloncesto por baixo da súa saia de monago. A miña irmá María Jesús citou a Gil  de Biedma e lembrou que me fun ao outro mundo como din que morren os que amaron moito. Aurora leu un autorretrato que escribín hai anos para presentar o meu libro Os Reyes Catódicos. A miña nai fixo unha versión flamenca da Ave María, de Schubert. Algunhas autoridades escusaron a súa presenza por compromisos posteriormente contraídos. E no altar, presidíndoo todo, o meu epitafio: Non molestar. Sigo soñando. As necrolóxicas foron xenerosas e os xornais publicaron as miñas fotos do lado bo. Cos anos un mellora, e ten a cara que se merece, pero como friame é nin “ren”. Quedou un funeral moi fermoso, a verdade. E volvín chorar coma un río, fieramente e sen parar, cara a dentro e cara a fóra, coa intensidade dunha treboada tropical mentres un dioivo desatábase dentro de min.

Pasados os meus finxidos funerais, a vida volveu á normalidade. Afortunadamente, o morto de vacacións goza de boa saúde. E aínda que a partir de agora seguramente sexa máis oportuno dicir con González Ruano que teño unha mala saúde de ferro, a miña vida pasa por tomar un cuarto de aspirina ao día e por viaxar en business cada vez que cruzo o Atlántico para evitar a síndrome do turista. Precisamente eu, que viaxaba entre Miami e Madrid seis veces ao ano e nunca me pasou nada.

Pouco máis que dicir.

Que non quero ser o máis rico do cemiterio. Que non me asusta a morte, pero, como Woody Allen, prefiro non estar alí cando ocorra. Que mentres espío o meu corpo lémbrome de Francisco Umbral e o seu precioso verso de Mortal e Rosa: Estou a ouvir medrar ao meu fillo. Milagrosamente, eu sigo ouvindo medrar aos meus. A día de hoxe ségueme custando crer que sufrise un infarto. En todo caso, lémbroo como un soño e non como un pesadelo. Polo menos, vivo para contalo e seguramente o conto para seguir vivindo. É verdade que cando acudo ao talaso de Casa da auga, e fago o ferro aínda me imaxino que son o protagonista de Sunset Boulevard, quen unha vez falecido narra a súa historia desde o fondo da piscina, pero ultimamente xa vou vencendo os meus fantasmas. Agora eu tamén leo o ABC  todas as mañás e se non aparece a miña necrolóxica, érgome.                            

__________________________________________________

Amigos do Patrimonio de Castroverde publica esta narración polo seu interese humán, narrativo e literario.

José María Besteiro Cabanas . Riotorto (Lugo) 1963   Licenciado en Ciencias de la Información na rama de Xornalismo e Master of Science in Broadcasting pola Universidade de Boston. Produtor televisivo, xestor de dereitos e xornalista especializado en audiovisual.  Pertenceu a numerosas empresas de comunicación audiovisuáis, como directivo,   consultor e distribuidor de series e programas. Actualmente xestiona as propias empresas de comunicación.